Πεδιλοδοκός

Η πεδιλοδοκός, όπως μαρτυρά το σύνθετο όνομά της, είναι το στοιχείο της θεμελίωσης που συμπεριφέρεται ταυτόχρονα σαν πέδιλο και σαν δοκός. Στις πεδιλοδοκούς έχουμε συνδυασμένες τις ιδιότητες των πεδίλων και των συνδετήριων δοκών.

Η πεδιλοδοκός λειτουργεί με τρόπο, ανάλογο αυτού των μεμονωμένων πεδίλων με συνδετήρια δοκό. Λόγω όμως της συνεργασίας σε ένα σώμα πέλματος και κορμού σε όλο το μήκος του φορέα, η αδράνεια του συστήματος είναι πιο ισχυρή, γι’ αυτό και η λειτουργία είναι πιο ικανοποιητική.

Κατά τη διάρκεια λειτουργίας της κατασκευής χωρίς σεισμό, οι τάσεις του εδάφους κατανέμονται συμμετρικά σε όλο το μήκος της πεδιλοδοκού.

Οι τάσεις που δημιουργούνται στο έδαφος, είναι μεγαλύτερες στην περιοχή των υποστυλωμάτων.

Κατά τη διάρκεια του σεισμού, το ένα άκρο επιβαρύνεται, δημιουργώντας μεγαλύτερες τάσεις στο έδαφος, ενώ παράλληλα το άλλο άκρο ανακουφίζεται. Όταν αλλάξει κατεύθυνση ο σεισμός, αλλάζει συμμετρικά και η επιβάρυνση των πελμάτων. Η παραμόρφωση και η ένταση της πεδιλοδοκού είναι ισχυρή και διαρκώς εναλλασσόμενη.

Το πέλμα λειτουργεί σαν αμφίπλευρος πρόβολος (πακτωμένος στον κορμό), με τρόπο, ανάλογο αυτού των πεδίλων και γι’ αυτό χρειάζεται οπλισμό στην κάτω ίνα, όπως φαίνεται και στην εικόνα.

Η αντίδραση του εδάφους φορτίζει την πλάκα του πέλματος από κάτω προς τα πάνω. Η φόρτιση αυτή δημιουργεί παραμορφώσεις στην κάτω επιφάνεια του πέλματος, οι οποίες παραλαμβάνονται από τον οπλισμό.

Παρατηρήσεις:

1. Η συμπεριφορά των πεδιλοδοκών είναι πολύ καλή κατά τη διάρκεια του σεισμού. Ανάλογα με την κατεύθυνση του σεισμού το ένα άκρο έχει αυξημένη επιβάρυνση. Σε μεγάλα τμήματα της πεδιλοδοκού, η παραμόρφωση αλλάζει πρόσημο διαρκώς και επομένως χρειάζεται ισχυρό οπλισμό και στην πάνω και στην κάτω ίνα, κυρίως δε στο πρώτο και το τελευταίο άνοιγμα μιας συνεχούς πεδιλοδοκού. <μελέτη:foundation145>

(α) Πεδιλοδοκός με κορμό και πέλμα

Η περίπτωση αυτή είναι ξεκάθαρη από άποψη λειτουργίας, επειδή το μεν πέλμα κατανέμει τις τάσεις στο έδαφος, φορτίζεται από την αντίδραση του εδάφους και λειτουργεί σαν πλάκα - πρόβολος, ο δε κορμός της πεδιλοδοκού λειτουργεί ως δοκός.

Ο οπλισμός του πέλματος ακολουθεί τους κανόνες των μεμονωμένων πεδίλων, μόνο που η μία διάστασή του είναι μεγάλου μήκους.

Ο οπλισμός του κορμού ακολουθεί τους κανόνες των συνδετήριων δοκών και τα αναπτύγματα του είναι αντίστοιχα των αναπτυγμάτων της προηγούμενης συνεχούς συνδετήριας δοκού.

(β) Πεδιλοδοκός με ενιαίο κορμό-πέλμα

Πεδιλοδοκός με ενιαίο κορμό-πέλμα (ορθογωνική) σημαίνει ότι, το ύψος του πέλματος της είναι όσο και το ύψος του κορμού.

Η μόνη διαφορά στην όπλιση σε σχέση με την κανονική πεδιλοδοκό είναι η ανάγκη οπλισμού και στην πάνω επιφάνεια του πέλματος.

Στην πεδιλοδοκό που πέλμα και κορμός έχουν τις ίδιες διαστάσεις, διαμορφώνεται κρυφοδοκός. Στη συγκεκριμένη περίπτωση έχει τετράτμητο συνδετήρα, ενώ στο πέλμα τοποθετείται οπλισμός μορφής πλέγματος, πάνω και κάτω.

Ο οπλισμός του πέλματος ακολουθεί τους κανόνες των μεμονωμένων πεδίλων με οπλισμό όμως και στην πάνω επιφάνεια.

Ο οπλισμός του κορμού (στην περίπτωση διαμόρφωσης κρυφοδοκού) ακολουθεί τους κανόνες των συνδετηρίων δοκών.

Τα αναπτύγματα του κορμού της συγκεκριμένης πεδιλοδοκού είναι αντίστοιχα των αναπτυγμά-των της προηγούμενης συνεχούς συνδετήριας δοκού.

(γ) Πεδιλοδοκός που ο κορμός προεξέχει της παρειάς της κολόνας

Γενικά σε ένα κόμβο, τόσο στην ανωδομή, όσο και στη θεμελίωση, καλό θα ήταν να τοποθετούνται συνδετήρες, μέσα στην κολόνα και μέσα στη δοκό. Αυτό όμως είναι πρακτικά πολύ δύσκολο, γι’ αυτό προτιμάται κατά προτεραιότητα η τοποθέτηση των συνδετήρων στα υποστυλώματα.

Όταν προεξέχει ο κορμός της πεδιλοδοκού από την παρειά του υποστυλώματος, τοποθετούνται επιπλέον, ή οι κανονικοί συνδετήρες της δοκού, ή περαστοί πρόσθετοι συνδετήρες μορφής φουρκέτας, όπως φαίνεται στις επόμενες εικόνες.

1ο παράδειγμα: μονόπλευρη προεξοχή του κορμού της πεδιλοδοκού

Κατά την τοποθέτηση των κλωβών των συνδετήρων στους κορμούς των πεδιλοδοκών, παραμένει χωρίς εγκάρσιο οπλισμό το τμήμα του κορμού που προεξέχει του υποστυλώματος. Οι φουρκέτες (κόκκινο χρώμα) που θα τοποθετηθούν σ’ αυτή την περιοχή κατασκευάζονται και τοποθετούνται χωριστά.

Ο εγκάρσιος οπλισμός της δοκού στη συμβολή με την κολόνα, αποτελείται από φουρκέτες, που τοποθετούνται μία-μία εκ των υστέρων.

Ο εγκάρσιος οπλισμός της πίσω πλευράς της πεδιλοδοκού, στην περιοχή αυτή, καλύπτεται από τον διαμήκη οπλισμό του υποστυλώματος (δηλαδή από τα κολονοσίδερα).

Τα άκρα των φουρκετών διαμορφώνονται είτε ευθύγραμμα, είτε σε μορφή αγκίστρου, ανάλογα με την εφικτότητα (βλέπε σχετική παρατήρηση).

2ο παράδειγμα: αμφίπλευρη προεξοχή του κορμού της πεδιλοδοκού

Κατά την τοποθέτηση των κλωβών των συνδετήρων στους κορμούς των πεδιλοδοκών, παραμένουν χωρίς εγκάρσιο οπλισμό τα τμήματα του κορμού που προεξέχουν του υποστυλώματος. Οι διπλές φουρκέτες (κόκκινο χρώμα) που θα τοποθετηθούν σ’ αυτή την περιοχή κατασκευάζονται και τοποθετούνται χωριστά.

Ο εγκάρσιος οπλισμός του κορμού της πεδιλοδοκού, στη συμβολή με την κολόνα, αποτελείται από αμφίπλευρες φουρκέτες, που τοποθετούνται μία-μία και από τις δύο πλευρές της δοκού.

Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, οι συνδετήρες του κορμού των πεδιλοδοκών είναι τετράτμητοι και κατά την τοποθέτηση των κλωβών παραμένει χωρίς εγκάρσιο οπλισμό το εξωτερικό τμήμα του κορμού, στην περιοχή του υποστυλώματος. Ο εσωτερικός εγκάρσιος οπλισμός (τα 2 μεσαία σκέλη από τα 4 σκέλη των συνδετήρων) στη συγκεκριμένη περιοχή του κορμού καλύπτεται από τα κολονοσίδερα.

Παρατηρήσεις:

1. Εννοείται ότι για να γίνει οποιαδήποτε από τις παραπάνω οπλίσεις, είναι απαραίτητο να μην υπάρχει ξυλότυπος, μέχρι να ολοκληρωθεί η όπλιση.

2. Αν η πρόσβαση στα επίμαχα σημεία των πεδιλοδοκών είναι εφικτή, καλό είναι να δια-μορφώνονται άγκιστρα στα άκρα των φουρκετών, είτε κατά την κατασκευή τους, είτε μετά την τοποθέτηση τους.

3. Ένας συνδυασμός προκατασκευής των αγκίστρων και προσαρμογής μετά την τοποθέτηση, είναι αυτή που φαίνεται στη διπλανή εικόνα. Η κάμψη των 90ο πολλές φορές είναι εφικτή με το κλειδάκι του σιδερά.